Wiadomość o ciąży bywa niekiedy szokiem dla przyszłych rodziców. Kiedy zaś emocje opadną, radości z powiększenia rodziny towarzyszą również niepewność i liczne pytania. Wśród nich na początek wysuwają się pytania o to, ile trwa urlop macierzyński i ile wynosi zasiłek macierzyński, jaki w tym okresie będzie przysługiwał młodej mamie.
Od 2016 r. urlop macierzyński przysługuje już nie tylko mamom, które opłacały składki na ubezpieczenie chorobowe. Co w praktyce sprowadzało się do tego, że przysługiwał jedynie mamom zatrudnionym na etacie lub prowadzącym działalność gospodarczą. Obecnie do skorzystania z urlopu macierzyńskiego i co za tym idzie, otrzymania świadczeń z tym związanych, prawo mają również osoby bezrobotne zarejestrowane w urzędzie pracy, osoby zatrudnione na podstawie umów cywilno-prawnych (tzw. śmieciówek), studenci czy rolnicy. Podstawowy urlop macierzyński przy urodzeniu jednego dziecka trwa 20 tygodni. Przy ciążach mnogich podstawowy urlop macierzyński ulega wydłużeniu. Przy urodzeniu bliźniąt wynosi 31 tygodni, trojaczki dają 33 tygodnie a czwórka dzieci to urlop na poziomie 35 tygodni. Do tego możliwe jest skorzystanie z dodatkowego urlopu rodzicielskiego, który wynosi aktualnie 32 tygodnie. Jeśli zdecydujemy się skorzystać z takich okresów urlopów, po urodzeniu jednego dziecka, możemy spędzić 52 tygodnie w domu z niemowlakiem. I w zależności od tego, z której opcji spędzenia czasu z dzieckiem po porodzie skorzystamy, różna będzie wysokość zasiłku macierzyńskiego uzyskiwanego w tym okresie. Nie należy również zapominać o możliwości skorzystania przez ojca dziecka, nie tylko z 2 tygodniowego urlopu ojcowskiego, ale również z przejęcia niewykorzystanego przez matkę dziecka urlopu macierzyńskiego (14 musi wykorzystać matka, ale 6 może wykorzystać również ojciec) i urlopu rodzicielskiego.
Ile wynosi zasiłek macierzyński, jest kwestią indywidualną i zależną od dochodów przyszłej mamy. Ustawodawca przewidział, że w okresie urlopu macierzyńskiego, tj. przez 20 tygodniu młoda mama otrzyma 100% średniego miesięcznego wynagrodzenia za ostatnie 12 miesięcy (jak przy zwolnieniu chorobowym w czasie ciąży). Jeśli młoda mama zdecyduje się skorzystać z dodatkowego urlopu rodzicielskiego, to w tym czasie będzie otrzymywała 60% takiego wynagrodzenia. Istnieje jednak możliwość zgłoszenia chęci wykorzystania tych dwóch urlopów łącznie i wówczas można skorzystać z opcji trzeciej i otrzymywać świadczenie na poziomie 80% przez cały okres pobytu w domu z dzieckiem, tj. przez 52 tygodnie. Zastanawiając się nad najkorzystniejszym rozwiązaniem dla siebie, warto pamiętać, że od 2016 r. kwota najniższego zasiłku macierzyńskiego wynosi 1000 zł. Oznacza to, że otrzymany przez nas zasiłek macierzyński nie może być niższy niż 1000 zł. W praktyce sprowadza się to do tego, że jeśli z wyliczeń wynika, że 80% podstawy wymiaru składki będzie kwotą niższą niż 1000 zł, wówczas otrzymamy „wyrównanie” z budżetu państwa. Przy niskich dochodach warto skorzystać z rozwiązania, w którym w okresie podstawowego urlopu macierzyńskiego zgłaszamy chęć otrzymywania 100% wynagrodzenia, a w okresie dodatkowego urlopu rodzicielskiego pozostawiamy zasiłek na poziomie 60%. Efektem takiego zabiegu będzie to, że zasiłek i tak otrzymamy w wysokości 1000 zł.
